Etykieta przy stole, czyli na co zwracać uwagę i czego nie robić

Autor: Grzesiek stycznia 01, 2019

Etykieta przy stole, czyli na co zwracać uwagę i czego nie robić

Spożywanie posiłku tylko z pozoru wydaje się być prostą i intuicyjną czynnością. Kiedy robimy to w towarzystwie, musimy pamiętać o przestrzeganiu wielu istotnych zasad, świadczących o naszym dobrym wychowaniu i szacunku dla pozostałych biesiadników. Co każdy z nas powinien wiedzieć o savoir-vivre przy stole?

„Powiedz mi jak jesz, a powiem ci, kim jesteś” ~ Jean Anthelme Brillat-Savarin

Znalezione obrazy dla zapytania Åadnie nakryty stÃ³Å

Jak powinno zachować się przy stole:

– należy serwetę leżącą na stole rozłożyć na kolanach i pozostawić ją do zakończenia posiłku;

– na zakończenie jedzenia niezłożoną serwetę kładzie się na stole z prawej strony;

– należy jeść rybę specjalnymi sztućcami. Jeśli ich brak – dwoma widelcami. Można w ostateczności jednym, pomagając sobie kawałkiem chleba (np. przy usuwaniu ości);

– do ust powinno się wkładać zawsze tylko małe kawałki i spożywać je zawsze z zamkniętymi ustami;

– należy po zakończeniu posiłku sztućce położyć równolegle na talerzu. Zwykle określa się, że na godzinę 17 tj. trzonki wskazują tę godzinę jak na zegarze;

– należy sztućce na talerzu skrzyżować, jeśli następuje przerwa w jedzeniu;

– należy podany do posiłku chleb smarować masłem na talerzyku, a nie na obrusie czy w ręce;

– wędliny czy zimne mięsa należy podawać do ust widelcem i zagryzać chlebem.

– należy przed sięgnięciem po wodę do picia lekko wytrzeć usta serwetką;

– należy półmiski z potrawą przysunąć do talerza, a nie odwrotnie;

– należy jadać drób sztućcami, tylko w wyjątkowych wypadkach można np. udka wziąć w rękę, chociaż powinno być odpowiednio zabezpieczone papierową nakładką.

Czego nie wolno robić przy stole:

– kroić ziemniaków ani miękkich warzyw nożem;

– trzymać kieliszków za czaszę – wyjątek stanowi koniak;

– oblizywać sztućców tzw. środka stołu, czyli takich, z których korzystają inni;

– nabierać porcji z półmisków swoimi sztućcami;

– kroić mięsa leżącego na talerzu na drobne kawałki, by nie używać już noża;

– wycierać resztek jedzenia z talerza chlebem;

– wycierać sztućców serwetą, zwłaszcza w domu prywatnym;

– pozostawiać łyżeczki w filiżance czy szklance podczas picia;

– korzystać z telefonu komórkowego przy stole;

– siorbać, mlaskać, cmokać, żuć gumy, dłubać w zębach, poprawiać makijażu.

Nakrywanie do stołu

W przypadku codziennych posiłków, stół pokrywa się obrusem w dowolnym kolorze. Można go także zastąpić lnianymi lub bawełnianymi serwetkami. Podczas uroczystego przyjęcia konieczne jest użycie białego obrusu. Bezpośrednio na stół kładzie się kawałek tkaniny (np. grubej flaneli) o rozmiarach trochę większych niż powierzchnia stołu.

Znalezione obrazy dla zapytania nakrywanie do stoÅ‚u

Talerze

Układa się je zależnie od przewidzianego zestawu potraw. Nie powinno się ich układać jeden na drugim. Wyjątkiem może być talerz podstawa, z którego się nie je. Pozostałe talerze zmienia się po każdym daniu. Głębokie talerze na zupę umieszcza się nie bezpośrednio na podstawie, lecz na położonym na niej płaskim talerzu. Talerzyki na pieczywo powinny stać na lewo od talerze podstawy za sztućcami. Nakrycia dla poszczególnych osób kładzie się tak, by każda miała dla siebie przynajmniej 60 cm miejsca przy stole.

Sztućce

Układa się je po obu stronach talerzy w kolejności zależnej od podawanych dań – zaczynając od zewnątrz. Noże powinny być zwrócone ostrzami w kierunku talerza, łyżki wgłębieniami w górę, a widelce zębami w górę. Sztućce do deserów można ułożyć za talerzem, równolegle do krawędzi stołu, ale tylko w przypadku mniej oficjalnych posiłków. Łyżeczkę i nóż do owoców kładzie się tak, by uchwyt skierowany był w lewo, a widelczyk do ciasta odwrotnie. Noże do masła kładzie się na talerzykach na pieczywo. Łyżeczki do herbaty i kawy układa się na talerzyku, na którym stoi filiżanka. Do ryb podaje się widelec oraz specjalne noże.

Nakrycie podstawowe

Do obiadu składającego się z trzech dań to: łyżka do zupy, nóż i widelec do dania głównego, widelczyk deserowy, łyżeczka deserowa, kieliszek do wina, kielich do wody, serweta. Nóż kładziemy po prawej stronie, widelec po lewej stronie. Oba sztućce układamy w ten sposób by leżąc równolegle do siebie pozostawiały miejsce na talerz z dniem głównym. Łyżkę do zupy po prawej stronie noża. Musimy zwrócić uwagę na to by odległość pomiędzy sztućcami a krawędzią stołu była jednakowa. Deser najczęściej spożywany jest przy pomocy widelczyka deserowego i łyżeczki deserowej, czasami zamiast łyżeczki stosuje się nożyk deserowy. Parę sztućców umieszczamy bezpośrednio nad talerzem pamiętając, by trzonek widelczyka znajdował się po lewej stronie, a trzonek łyżeczki po prawej. Jeżeli na deser są przewidziane sery lub owoce łyżeczkę w ustawieniu zastępuje nóż deserowy. Kieliszek do wina, podobnie jak pozostałe szkło ustawiamy po prawej stronie po wyżej noża na wysokości nakrycia deserowego. Jeżeli do jedzenia podane będzie piwo kieliszek do wina zastępuje pokal lub goblet. Serwety (zarówno te z materiału jak i papierowe) kładziemy w centrum, z lewej strony lub powyżej nakrycia. Ważne jest również takie zorientowanie nakrycia by pomiędzy środkami sąsiadujących nakryć odległość wynosiła około 80 cm, a nóż nakrycia wskazywał widelec nakrycia przeciwnego.

Nakrycie rozszerzone

Takie nakrycie jest stosowane przy przyjęciach składających się z wielu dań, do których będą serwowane różne napoje i trunki. Z reguły nakrycie takie składa się z: dużego noża, noża do przystawek, noża do ryb, dużego widelca, widelca do przystawek, widelca do ryb, łyżki do zupy, widelczyka deserowego, łyżeczki deserowej, talerzyka na pieczywo, noża do masła, kieliszka do wina białego, kieliszka do wina czerwonego, kielicha do szampana (ewentualnie), serwety, biletu (wizytowego) i podtalerza na którym ustawiamy zastawę.

Pod talerz na którym ustawiamy zastawę, wyznacza środek całego nakrycia. Sztućce którymi posługujemy się prawą ręką – nóż do dania głównego, nóż do ryb, łyżkę do zupy i nóż do przystawek kładziemy z prawej strony ( w takiej właśnie kolejności licząc od podtalerza). Po lewej stronie kładziemy duży widelec do dania głównego, widelec do ryb i widelec do przystawek. Talerzyk na pieczywo ustawiamy z lewej strony, nieco wyżej w niewielkiej odległości od ostatniego widelca. Na jego prawej krawędzi kładziemy nóż do pieczywa (ostrzem skierowanym w lewo). Zalecane jest przez niektórych znawców savoire-vivre by ilość sztućców nie przekraczała trzech po prawej i dwóch po lewej stronie, chcąc się do tego zastosować pozostałe sztućce donosimy w miarę podawania potraw. Układ przedstawiony poniżej należy interpretować w sposób taki, iż wymiennie stosujemy zestaw do ryb z zestawem do przystawki. Kieliszki ustawiamy następująco: kielich do czerwonego wina na linii noża do dania głównego, kieliszek do wina białego nieco niżej po prawej stronie, kielich do szampana na lewo od kielicha do szampana, nieco wyżej.

O czym informuje ułożenie sztućców:

Ułożeniem sztućców możemy sygnalizować obsłudze nasze życzenia, np. że jeszcze nie skończyliśmy lub prosimy o ponowne nałożenie. Poniżej zaprezentowane są ogólnie przyjęte ułożenia sztućców oraz ich znaczenie:

Jestem gotowy do rozpoczęcia posiłku